اجوَرد (به لاتین: Lapis lazuli) سنگی آبی‌رنگ است که ترکیب شیمیایی آن شامل فسفات های آبدار طبیعی آلومینیوم، آهن، منیزیم و کلسیم است؛ به عبارت دیگر ترکیبی از لازورایت، کلسایت، پیریت، هورنبلاند ، اوگیت و دایپوسیت است. این سنگ به خاطر سختی و رنگ آبی خوش رنگ خود؛ لاجوردی، در جواهرسازی به عنوان نگین به کار می رود.
لاجورد سنگی متافورمیک با سیستم کریستالی کیوبیک و دودکاهدرون در ابعاد بزرگ تا کوچک به شکل رگه، اغلب در بستری چند سانتی متری، در میان سنگ های مرمر یا رگه های نامنظم در سنگهای آهکی یافت می شود. ناخالصی پیریت، که به صورت رگه یا نقاط طلایی یا برنزی در این سنگ دیده می شود، باعث جلوه بیشتر و قیمت آن می شود.
نقاط سفید روی این لاجورد اغلب کلسید بوده که با زیاد شدن آنها روی این سنگ ارزش آن را پایین می آورد. لاجورد بصورت سنتتیک نیز تولید می شود. نمونه لاجوردی که توسط گیلسون (P.Gilson) ساخته شده بسیار شبیه نمونه طبیعی است. همچنین لاجورد ممکن است با سنگ هایی مانند سنگ هایی مانند لازولیت، سودالیت، آزوریت، جاسپر آبی و یا دومورتیریت اشتباه گرفته شود.
به این سنگ لازورد و لاژورد نیز گفته شده است و در افغانستان به میزان وسیع استخراج می شود. زیورسازی و سورت بندی این سنگ در پاکستان، هندوستان و تا حدودی در افغانستان و ایران و سویس صورت گرفته سپس به خارج صادر می گردد.
سنگ لاجورد تنها سنگ قیمتى است که در داخل مرمر یافت مى شود و ترکیب کانى شناسى آن شامل لازوریت، کلسیت، پیریت و تا حد کمى دیوپسید، آمفیبول، فلدسپار، میکا و دیگر سیلیکات هاست. لاجورد به صورت رگه هایى در داخل مرمرى به ضخامت ۴۰۰ متر و به رنگ سفید با رگه هاى خاکسترى (این نوع مرمر را cipolin مى‌گویند) یافت می شود و کاملا با کلسیت و دولومیت همراهى مى شود. کانى پیریت به مقدار فراوان به صورت ریزدانه با لاجورد اختلاط یافته است. رنگ آبى سیر لاجورد از وجود کانى لازوریت است. لاجورد به رنگ آبى کمرنگ را افغانیت مى نامند.
انواع سنگ های لاجورد
لاجورد نیلى که بهترین نوع رنگ و جنس است.
لاجورد آسمانى که شامل لاجورد آبى کمرنگ است.
لاجورد سبز که گاهى با فیروزه اشتباه مى شود.
بهترین رنگ پودر لاجورد آبی مایل به بنفش با هاله متوسط تا تاریک و با غلظت رنگ زیاد است. در نوع مرغوب آن کریستال های کلسایت قابل مشاهده نبوده و ممکن است حاوی نقاط طلایی رنگ پایرایت باشد. سنگ لاجوردهای کم ارزش دارای جلای مات بوده و متمایل به سبز هستند و کریستال‌های سفید کلسایت در آن مشاهده می شوند.
اگر چه بهترین رنگ آن آبی پر رنگ است ولی بر اساس میزان کانی های دیگر موجود در آن و نسبت آن ها می تواند به رنگ های آبی مایل به بنفش، آبی کمرنگ و یا آبی مایل به سبز نیز دیده شود.
گران ترین نوع سنگ لاجورد در بازارهای جهانی
پودر لاجورد هندی
پودر لاجورد چینی
Persian یا Afghan: دارای رنگ آبی مایل به بنفش بوده دارای هاله متوسط تا زیاد و حاوی مقدار کمی پایرایت و فاقد کلسیت می باشد.
Russian یا Siberian: دارای درجات مختلف رنگ آبی با غلظت‌های مختلف می‌باشد. حاوی پایرایت بوده و ممکن است کلسیت نیز در آن دیده شود.
Chilean: دارای نقاط سبز رنگ بوده و حاوی کریستال‌های سفید کلسیت به صورت شجره می‌باشد.
این سنگ اغلب به صورت دامله، کروی و تخت برش می‌خورد. از این سنگ به غیر از جواهرات در ساخت کاسه های تزئینی، دسته چاقو، مجسمه، مهره شطرنج و … نیز استفاده می شود.
روش های بهسازی سنگ لاجورد
یکی از بهترین روش های بهسازی در این سنگ لاجورد رنگ کردن آنها است که با این عمل رنگ سنگ تقویت شده و باعث پنهان شدن کریستال های سفید رنگ کلسیت میشود. اما با استفاده از استون یا الکل می توان رنگ پوششی آن را پاک نمود. بنابراین جهت جلوگیری از این مورد، در برخی مواقع سطح سنگ را با استفاده از موم یا پلاستیک می‌پوشانند.
عمل بهسازی در این سنگ معمول بوده ولی چندان ثبات ندارد و نمونه‌های بهسازی شده دارای ارزش پایین تری نسبت به نمونه های طبیعی آن هستند.
در روش های دیگر لاجوردهای رنگ نشده را در موم یا روغن قرار می دهند که این مواد به داخل سنگ نفوذ کرده و سبب افزایش جلا و بهبود رنگ آن میشود.
از راه های فهمیدن سنگ لاجورد تقلبی اصلی و تقلبی خراش دادن روی آن است
نکاتی برای خرید سنگ لاجورد طبیعی:
• فریب نخورید:
لاجورد با وجود اینکه دارای رنگ و ترکیب منحصر به فرد است ولی اغلب توسط شیشه ها و پلاستیک های رنگی به صورت تقلبی ساخته می شود. یکی از راه های فهمیدن سنگ تقلبی اصلی و تقلبی خراش دادن روی آن است تا از این طریق فهمید که قسمت رویه و پایین سنگ یکی است و یا نه. روکش ورزین های اشباع شده یکی از شایع ترین روش ها برای تقویت رنگ لاجورد است این افزایش بی ثباتی و از بین رفتن آن در طول زمان می شود بسیار مهم است بدانید زیورآلاتی که شما خریداری می کنید به هیچ از این مواد استفاده نشده باشد.
• سفیدی های خیلی زیاد در سنگ لاجورد در کلاس کلسیت ارزان قیمت طبقه بندی می شود.
• بدانید چه چیزی دوست دارید.
هنگامی که سنگ لاجورد برش داده می شود درخشندگی و زیبایی طبیعی خود را بیشتر نشان می دهد. برش های معمول سنگ لاجورد به شکل بیضی و یا گرد است. لاجورد دارای بافتی متفاوت با دیگر سنگ های قیمتی مثل الماس و زمرد است و بنابراین مثل سنگ های دیگر نمیتوان آن را برش داد. بسیاری از زیورآلاتی که از طریق لاجورد ایجاد می شوند به شکل قلب و مجسمه های خانگی دکوری هستند. دانه های لاجورد گاهی به شکل مهره و در اندازه ها و شکل های بسیار متفاوت هستند.
اغلب لاجورد در جواهر و زیورآلات سازی کاربرد دارد و همراه با سنگ های دیگر که به نظر می رسد قدرت روحانی دارند به کار می رود. دانه های لاجورد عمدتا در گوشواره و دستبند به کار می رود و به صورت شکل دایره ای هستند و برش های بیضی شکل در استفاده از انگشتر ها رایج است. گردنبند ها و آویز ها نیز به شکل های مختلف می توانند از ظریف تا شکل های پر پیچ و خم داشته باشند و بسته به سلیقه افراد انواع طرح های گردنبند سنگ لاجورد موجود است.
• چه مقدار می خواهید هزینه کنید:
سنگ لاجورد نسبت به سنگ های دیگر سنگ گرانقیمتی نیست. قیمت سنگ لاجورد بسته به میزان ظرافت و برش آن متفاوت است و سنگ لاجورد ظریف تر قیمت به مراتب بالاتری خواهد داشت. یکی دیگر از عوامل تعیین کننده قیمت زیورآلات سنگ لاجورد، نوع فلز به کار رفته است که سنگ لاجورد بر روی آن قرار دارد.
طبیعتا قیمت طلای سفید با نقره و یا استیل متفاوت خواهد بود و گاهی تفاوت قیمت به میلیون ها تومن می رسد. به طور کلی نوع و ظرافت برش، پر رنگ بودن، پریت قابل مشاهده و کمبود نا خالصی ها مثل کلسیت و برش متقارن و گرد به احتمال زیاد گران تر خواهد بود. سنگ های لاجوردی که در افغانستان و ایران یافت می شود به دلیل عدم وجود ناخالصی های پیریت و کلسیت نسبت به سنگ لاجورد روسیه و صربستان گران تر است و سنگ لاجورد شیلی کمترین ارزش را به دلیل وجود کلیست های بزرگ دارد.
• درک درست از نماد سنگ لاجورد
به اعتقاد مردم سنگ لاجورد دارای خاصیت درمانی است و نماد صداقت و خرد است. در بسیاری از فرهنگ ها سنگ لاجورد باعث ثروت و برتری است که احتمالا ناشی از نادر بودن و گران بودن آن در دوران باستان است که معمولا افراد بسیار ثروتمند مانند خاندان سلطنتی سنگ لاجورد آبی را به دست می آورده اند.
همچنین سنگ لاجورد به ایجاد یک تفکر روشن و کمک‌کننده به تصمیم‌گیری در نقش های رهبری می کند و برای افرادی که علاقه مند به یادگیری و پیگیری دانش هستند مفید می باشد و تقویت کننده اراده هست. همچنین استفاده از سنگ لاجورد باعث ایجاد اعتمادبه نفس و ایجاد یک رابطه مؤثر با دیگر افراد می شود و توصیه می شود همواره از مجسمه های سنگ لاجورد در خانه داشته باشید.
• وقتی رنگ سنگ مورد نظرتان رو به آبی تیره خاکستری رنگ رفته باشد احتمالا لاپیس لازولی نیست و سودالیت است.
• معمولا سودالیت های بی کیفیت را رنگ نی کنند و به عنوان لاجوردی می فروشند، در تایوان این نمونه لاجوردهای بدلی بسیار یافت می شوند.
• نمونه های لاجورد مصنوعی ساخته شده از شیشه خال های طلایی پدیدار نیستند ولی در نمونه سنتتیک گیلسون کمتر پدیدار است.
• از نظر فیزیکی راف لاجورد طبیعی دارای رنگ خاکه آبی روشن روی سطح چینی بدون لعاب است. چنانچه آن را نصف کنید بوی نچندان خوشایندی ( در اثر سولفور) به مشام می رسد.
• از فروشنده ضمانت بگیرید که در صورت جواب منفی آزمایشگاه گوهرشناسی آن را پس بگیرد.
• نحوه نگهداری از سنگ را بدانید.
مراقبت از لاجورد ساده و آسان است برای تمیز کردن سنگ لاجورد آن را می توانید با استفاده از آب گرم و یک صابون بشویید و به یاد داشته باشید که آن را بلافاصله بشویید زیرا سنگ متخلخل است و می تواند آب را جذب نماید؛ همچنین برای مراقبت از سنگ آن را از سنگ های دیگر دور نگه دارید زیرا آنها می توانند به راحتی باعث ایجاد خراش بر روی یکدیگر شوند، همچنین باید اطمینان حاصل کنید که مواد شیمیایی بر روی سنگ وجود ندارد زیرا می تواند به کیفیت و رنگ آن صدمه بزند.
پودر لاجورد تیروئید را تنظیم می کند
فواید سنگ و پودر لاجورد
* غلبه بر بی خوابی و سرگیجه و افسردگی
* بهبود سیستم تنفسی و عصبی و گلو
* تنظیم تیروئید
* به منظور ارتقاء خود آگاهی، بینش و عقل به کار می رود
* به عنوان یک سپر در برابر حملات روانی می باشد
* بالابردن درک و روشنی و شهود
* ایجاد تعادل و تنظیم چاکرای پنجم و ششم
* سنگی بسیار آرام بخش و جلوگیری کننده از حملات روانی
* الهام بخش
* افزایش اعتماد به نفس
* کمک به درک احساسات و عواطف دیگران
* تقویت سیستم ایمنی بدن
* تصفیه خون، کاهش فشار خون
* خنک کننده و تسکین التهابات
* اکسیری قدرتمند برای بدن و معنوی
* پزشکان مصر باستان، سومر و بابل لاجورد را برای مقاصد دارویی بسیاری، از جمله آب مروارید چشم استفاده می کردند
* نماد شفا، شادی، عشق، وفاداری، قدرت های روانی، حمایت، شجاعت
* باعث افزایش اراده می شود
* در ایران باستان، لاجورد سنگی برای نزدیکی با خدایان بود که صاحب آنرا دارای قدرت جادویی از خدایان و الوهیت می کرد
* برای بهبود علائم بی خوابی مفید است
* اثری ضد عفونی کننده و باکتری کش دارد
