هنر رزمی جوجیتسو

جیوجیتسو یا جوجیتسو (به ژاپنی: 柔術) یک هنر رزمی ژاپنی است که بر مبارزه از فاصله نزدیک یا یک رقیب مسلح یا غیرمسلح تأکید دارد. جوجیتسو میتواند هم هجومی و هم دفاعی باشد. در زبان ژاپنی جیو به معنی نرم یا منعطف و جیتسو به معنی هنر یا تکنیک است و کلمه “جوجیتسو” به استفاده از نیروی حریف علیه خودش اشاره دارد.

جوجیتسو معمولا به عنوان سبک مبارزه بدون سلاح شناخته می شود و به صورت دقیق تر می توان بیان داشت که سبکی از مبارزه با دستان خالی است که می‌‍تواند از سلاح هایی (معمولا سلاح های کوچک) در برابر حریفان مسلح و غیر مسلح استفاده کند. این رشته از فنون قفل کردن و فشار بر مفاصل حریف استفاده میکند و بسیار موثر و قدرتمند میباشد.

تاریخچه جوجیتسو

این روش رزمی برای مبارزه افراد عادی با سامورایی‌ها دوران حکومت فئودالی ژاپن شکل گرفته ‌است. در نتیجه مبارزه یک شخص بدون سلاح یا دارای یک سلاح کوتاه با یک حریف مسلح و زره‌پوش است. از آنجا که حمله مستقیم به یک حریف زره‌پوش به بی‌فایده است، مبارزان بایستی از روش‌هایی چون فنون گرفتنی، پرتابی و قفل مفصل برای خنثی کردن نیروی حریف استفاده کنند و این تکنیک‌ها بر مبنای استفاده از انرژی حریف علیه خودش طراحی شده‌اند. جوجیتسو در ابتدا به هیچ غیر ژاپنی آموزش نمی‌دادند اما با گسترش آن دیگر افراد کشورها هم به جوجیتسو روی آوردند.

جوجیتسو مادر رشته‌های رزمی

جوجیتسو را به نوعی مادر همه ورزش‌های ژاپنی می دانند و با تفکیک هر یک از فنون و ضربات ورزش جدیدی را متولد کردند. انواع متفاوتی از این هنر رزمی در باشگاه‌های جوجیتسو (ریو) آموزش داده می‌شوند و بسیاری از این باشگاه‌ها به آموزش استفاده از سلاح نیز اقدام می‌کنند.

جودو یکی از ورزش‌های المپیکی است که در اوایل قرن ۱۹ توسط جیگارو کانو ابداع شد. جودو بهبود یافته وعلمی شده جوجیتسو است. یکی از تفاوت‌های این رشته با جودو این است که در جوجیتسو ضربه زدن به حریف آزاد است.

سامبو و جوجیتسو برزیلی هم رشته‌های دیگری هستند که بر مبنای انواع اولیه جودو تکامل یافته‌اند. رشته‌های رزمی ژاپنی آیکیدو و کره‌ای هاپکیدو از دیگر رشته‌های رزمی هستند که بر مبنای جوجیتسو پایه‌گذاری شده‌اند. جوجیتسو امروزه هم در شکل سنتی خود و هم در اشکال ورزشی مدرن تمرین می‌شود.

فنون و تکنیک‌های جوجیتسو

ورزش جوجیتسو,فنون جوجیتسو,ورزش رزمی جوجیتسو
فنون جوجیتسو

قدرت عامل مهمی در اکثر تکنیک های جوجیتسو است، اما قدرت می‌بایست براساس اصل seiryoku-zenyo که حداکثر استفاده کارآمد از انرژی است، اعمال شود. ایزو ماتائمون (iso mataemon)،استاد جوجیتسو، درباره جوجیتسو اینگونه می‌گوید: بهره گیری از قدرت در جوجیتسو بسیار لازم است، اما این قدرت زیاد زمانی که از اصل ju استفاده می شود به کار نمی رود.

وجه دیگری از استفاده از قدرت باید در ذهن به وجود آید.از اولین مراحل پیشرفت جوجیتسوکا این است که از تکیه بر قدرت فیزیکی خود اجتناب کند، چرا که مانعی در راه پیشرفت او به سوی کسب مهارت های تکنیکی می باشد. پس از آنکه کارآموزان توانایی قابل توجهی در تکنیک کسب نموده اند، آنگاه استفاده از قدرت مجاز می باشد و در واقع برای موثر بودن در رویارویی با حریف بسیار ضروری است.

جوجیتسو تقریباً تمامی انواع فنون رزمی (فنون پرتابی، تله‌ای، قفل مفصل، گرفتن، گاز گرفتن، فرار کردن، و ضربات دست و پا) را در بر می‌گیرد.

جوجیتسو در ایران

اولین مدال جهانی تاریخ ورزش جوجیتسو ایران در سال ۲۰۰۲ توسط علیرضا داودی در مسابقات جهانی جوجیتسو در کشور اروگوئه بدست امد. این مدال برنز همچنین اولین مدال جهانی کسب شده در بین تمامی کشورهای آسیایی در رشته جوجیتسو محسوب میگردد.